Toen ik op de lagere school zat stond in ons taalboek een gedicht van Staring.... Het kameleon.
Wij moesten het uit ons hoofd leren (ik ken het nog steeds) en ik vond het prachtig.
Daarna kwam ik vaker gedichten van Staring tegen en ik werd fan!
Zijn puntdichten vind ik echt geweldig, zoals: "De leraar in zijn wijsheid gist, de leerling in zijn waan beslist" of "De rijpe kennis hoort, de onrijpe neemt het woord".
Deze vind ik ook erg goed:
Aangebrand:
Aagt Morsebel nam kleinen Piet
In kost, en als het kind, te middag aangezeten,
Haar soms zijn walging merken liet:
De vieze bijsmaak van heur knoeisels werd geweten
Aan kaarsvet, roet, noch snuif; 't was altoos: ’Lekkertand,
Wat zou ‘ het zijn, als aangebrand?’
Nu kwam er eens een schotelvol groen eten
Te voorschijn, die Kok Aagt spinazie had geheten:
Hiervan kreeg kleine Piet zijn deel op 't bord gesmakt;
Hij roert er in: hij vindt twee achterpooten
Van d'armen kikvorsch, onder 't warmoes kort gehakt,
En legt, met de oogen half gesloten,
Zijn eetvork neêr, terwijl hij vraagt:
Heeft aangebrand ook voetjes, moeder Aagt?’
En deze:
Huiskrakeel:
Piet Fop was met zijn Vrouw aan 't kijven.
Zij smeet hem, naar de aard der wijven,
De sleutels naar de kop!
Piet nam ze lachend op,
En sprak: "mijn Kind, zal IK na deze
De sluiter in dit Dolhuis wezen?"
En waar mijn liefde voor Staring mee begon:
Het kameleon:
- Een Vreemdling wandelde aan de kust,
- Waar de asch van 't groot Carthago rust:
- Daar kwam een Tweede hem te moet,
- Als landsman kenlijk, bij zijn groet.
- Met zet zich neer, en 't lijdt niet lang,
- Of 't reisverhaal is drok te gang:
- Elk brengt wilvaardig voor den dag,
- Wat raars of schoons hij zwervend zag.
- Tot A. begin: "Het koddigst Dier,
- Mij ooit bejegent, huisvest hier:
- Van maaksel schier een hagedis;
- Zijn staart - lang tien duim, naar ik gis;
- Zijn tong voor mug en vlieg te gaauw;
- En nu de kleur? denk! hemelsblaauw!"
- ""Blaauw! blaauw!"" smuilt B. "'k herken uw Beest;
- Maar, Vriend, dat is nooit blaauw geweest.
- Met hiet het een Kameleon.
- Ik vond het schuilend voor de zon
- In 't lommer van een dadelsbosch;
- Daar kroop het, net zo groen als 't mos!""
- "Noch boom, noch struik, een mijl in 't rond,
- Waar ik het MIJNE kruipen vond:
- Ginds; aan dien naakte puinhooptop.
- Het volle daglicht scheen er op;
- Geen mooglijkheid tot oogbedrog;
- En 't Beest was blaauw; dat zeg ik nòg!"
- ""Groen! groen! geloof mij!"" "'k zeg u blaauw!"
- ""Groen!"" "Blaauw!" Zoo gaat het; snaauw op snaauw.
- Men stampvoet, blikoogt, vloekt en zweert:
- De vriendschap was in grim verkeerd!
- Als, zie, een Derde Wandlaar kwam,
- Die reeds van ver hun twist vernam!
- Zijn woord is: "Heeren, kiest in mij
- Uw scheidsman! 'k Hoor tot geen partij.
- Bij 't lamplicht, ving ik, heden nacht,
- Het Dier, dat u aan 't kijven bragt,
- En draag 't in dit servet geknoopt,
- Naar Tunis, of 't er iemand koopt.
- Ik weet naauwkeurig wat ik ving:
- Zwart! gitzwart is het leelijk Ding!
- Is 't blaauw, of groen, dan sta ik klaar,
- En eet het op, met huid en haar!"
- Hier slaakt hij 't, en, voor zwart als git,
- Vertoont zich 't arme schepsel WIT! -
- Géén sprak er, dan 't Kameleon;
- Juist van een ras, dat spreken kòn'.
- Het sprak: "Goe Luidjes, hoort hoe 't is:
- Elk had gelijk, en elk had mis!
- De kleur, bij dieren van mijn slag,
- Verwisselt zesmaal op een dag.
- Doch laat mij nu in vrede gaan!
- 'k Bied u een raad, als losgeld, aan:
- Schijnt andren wat u krom scheen regt,
- Heet niemand daadlijk dom of slecht."
Hij heeft nog veel meer geschreven, vaak zit er iets geks in, soms een wijze les.... ik hou ervan!
Dat heb je uit je hoofd geleerd? Tjonge, knap! Maar dat is mooie van gedichten, door het rijm en het metrum onthoud je die veel beter dan proza. De cadans van de zinnen. Mooi gedicht ook, leerzaam, in meer dan een opzicht, en met een verstandig gematigde moraal. Niet: 'Noemt men een arm een poot/dan is hij gewoon een idioot". Maar: 'niet dáádlijk dom of slecht'. Wat lief eigenlijk! Ik kan me van heel veel jaren geleden en nachtelijke radio-uitzending herinneren waarin Joop van Tijn met Joop den Uyl sprak over poëzie. De Uyl had in zijn schooljaren veel gedichten uit zijn hoofd moeten leren en hij kende ze allemaal nog. Het leek me toen en lijkt me nu geweldig dat je dat allemaal oproepbaar in je hoofd hebt. Ik ben jaloers op je Ans. Veel verder dan: Godsdienst is een schone zaak/het geeft de mensheid veel vermaak, ben ik niet gekomen. :-)
BeantwoordenVerwijderenBehalve het kameleon ken ik alleen wat versjes van Annie M.G. Schmidt uit mijn hoofd. Ik het ook eens " O 't ruischen van 't ranke riet" van Guido Gezelle moeten leren, maar daar had ik meer moeite mee. Het kameleon vond ik leuk en dat helpt ook.
VerwijderenStaring heeft er vaak iets geks in.
Nou... je kent toch 2 regels.... van Multatuli natuurlijk, dat had ik kunnen verwachten
En over Multatuli..... ik ben Woutertje Pieterse aan het lezen.... komt door jou!
Vind je het leuk?
VerwijderenJa, ik ben nog niet ver, maar ik vind het echt leuk!
VerwijderenDat doet me plezier!
Verwijderen👍👍👍
VerwijderenHeel erg leuk, Ans!
BeantwoordenVerwijderenGeen idee van wie deze is, maar ik ken hem uit mijn hoofd:
"Geachte heer, ik moet u danken,
voor het postpakket dat ik ontving,
doch u vergeeft mij ongetwijfeld,
een zekere teleurstelling.
Toen ik de hand vroeg van uw dochter,
die ik hartstochtelijk bemin,
deed ik dit in overdrachtelijke
en niet in letterlijke zin."
P. en Begonia, die je dichtersvoorkeur erg waarderen :-)
Hé, die ken ik ook.... (die was ik vergeten en kende ik niet uit mijn hoofd)... die is ook erg leuk. Even opgezocht.... die is van Daan Zonderland (van de redeloze rijmen).
VerwijderenDie heeft ook meer leuke dingen geschreven.
Zoals deze (die ik even van internet plukte):
Er woonde in Jemeppe
(een plaatsje dicht bij Luik)
Een graaf die Vlaams en Frans sprak
en bovendien nog buik.
*
Vlaams sprak hij met de boeren
En Frans met de pastoor.
En met zijn knechten sprak hij Vlaams
Met Frans er tussen door.
*
Doch buik sprak hij uitsluitend
In zijn studeervertrek,
Als hij behoefte voelde
Aan een intiem gesprek.
************************
Hartelijk dank voor de waardering‼️
Dàt is een leuke herinnering die nu bovenkomt. Het lange gedicht Kameleon ken ik niet maar de rest zo'n beetje. Niet allemaal uit mijn hoofd, dat laat ik beter aan jou over. x☺
BeantwoordenVerwijderenNou, de rest ken ik ook niet uit mijn hoofd hoor. Maar ik vind Staring erg goed!
Verwijderen