Als kind zongen velen van ons liedjes in een andere taal op gehoor.... we kenden de taal niet en maakten er wat van. Een deel bestond uit woorden die niet eens bestaan en soms waren het Nederlandse woorden die er op leken, een soort 'mama appelsap'.
Soms zing ik het nog steeds zo..... zelfs als ik beter weet!
Toen ik dat als reactie schreef bij iemand die het over dit onderwerp had vroeg zij zich af of ik daar een blog aan zou wijden.
Ik wist dat ook nog niet, wist zo snel geen voorbeeld en toen hoorde ik 'I want to be in America' en ik zong weer automatisch mee... ....'automobiel in Amerika'. Van dit nummer weet ik echt wel wat het moet zijn, maar ik ga vaak toch weer zonder nadenken over een automobiel zingen.
Vaak zong ik zomaar wat klanken, misschien niet eens elke keer hetzelfde..... zo uit mijn hoofd weet ik echt niet meer welke liedjes van vroeger ik fout zing/zong.
Er zijn ook liedjes waarvan ik de echte tekst nog steeds niet weet, waar ik ook niet over nadenk verder.
Is het in een taal die ik totaal niet machtig ben dan is het natuurlijk nog steeds lastig en een voorbeeld is 'La Bamba' van Richie Valens ...... daar zing ik ergens 'O viezerik o viezerik' .... ik heb even opgezocht wat het echt moet zijn: 'por ti seré, por ti seré' . Nu wilde ik ook de betekenis weten, want deze taal spreek ik niet echt....die paar Spaanse woorden die ik ken zijn te weinig om mij mee te kunnen redden.
Het is 'voor jou zal ik zijn' volgens meerdere vertaalsites...... rare zin.... 'ik zal er voor je zijn' lijkt mij logischer, maar ja, dat heb je met vertalen op internet.
Als kind kwam ik nauwelijks in aanraking met vreemde talen........ we kregen tv toen ik 8 was en toen hoorde ik wel eens Engels, maar nog niet heel veel..... overdag was er nauwelijks tv..... ik weet dat er op zaterdag en woensdag kinder-tv was, volgens mij vanaf 5 uur. Daarvoor was er niks en van tevoren hoorde je dan steeds 4 nootjes.... pling plang pleng plong .... wat zich een keer of wat herhaalde.... tijd om klaar te zitten, want dan begon het al snel. Om 12 uur 's nachts was het echt over en sluiten en lieten ze het Wilhelmus horen..... of was dat op de radio? Of allebei?
Kinderprogramma's met ondertiteling waren er nog niet..... dus veel Engels hoorde ik nog steeds niet. Toen ik wat ouder werd en langer mocht opblijven hoorde ik steeds meer Engels...... en raakte ik er toch een beetje vertrouwd mee. Niet dat ik meteen alles begreep, maar ik ging toch wat woorden herkennen.
Ik herinner mij mijn opa..... die ook tv had en als er een (Engelse) film was geweest en 'The end" in beeld kwam zei: "Nou jongens, Té end.... naar bed" terwijl hij de tv uitzette.
Mijn andere opa sprak een paar woorden Engels: 'Spiek joe Inglies?" vond hij altijd leuk om te zeggen en hij glunderde als hij dat zei. Dat was zo'n aardige man..... de opa die stiekem chocoladerepen in onze jaszak stopte en dat mocht opoe niet weten: "Niks zeggen Toon"
Een talenknobbel heb ik helaas niet..... het leek mij geweldig om meerdere talen te leren, dus ooit begon ik enthousiast op de middelbare school aan de verschillende talen, maar het kostte mij meer moeite dan ik verwachtte en hoopte. Een vervelende leraar vanaf de 2de klas die altijd zei dat ik mijn best niet deed en niet oplette deed daar geen goed aan natuurlijk..... ik had in de eerste klas zo'n superleraar, maar die vertrok en ik kreeg deze er voor terug! Nog steeds krijg ik kippenvel als ik hem tegenkom en sla ik dicht! Wat een engerd, hij heeft mijn schooltijd echt verpest!
Ik deed mijn best..... maar ik werd geen talenwonder. Ik was beter in wiskunde en fysica.... en Nederlands. Wiskunde kreeg ik toen het nog bestond uit 2 aparte vakken: Algebra en meetkunde. Met de mammoetwet veranderde dat en werd de hele wiskunde anders..... het is moeilijk uit te leggen aan mensen die dat niet hebben meegemaakt, maar het was echt anders! Natuurlijk bleef wiskunde wiskunde, maar de benadering was anders, ze begonnen ergens anders, ik kan het niet beter uitleggen.... ik wist er zelf nog te weinig van om dat te begrijpen..... ik had de oude wiskunde en zou de moderne wiskunde niet kunnen volgen omdat dat anders was en dus mocht ik niet blijven zitten! Als ik dat zeg wordt er vaak gevraagd wat er dan anders was..... ik weet het niet, het was gewoon anders!
Toen al mijn cijfers kelderden in de tweede klas (achteraf bleek dat door ziekte te komen waar ik paar jaar mee rondgehuppeld heb, maar dat wist ik toen nog niet) moest ik dus toch door naar de derde..... wat natuurlijk geen succes was met zo'n achterstand... dat werd uiteraard niks en toen kreeg ik de keuze: Van school af of terug naar de eerste! Nou, dat laatste zag ik helemaal niet zitten.... van de derde naar de eerste.... dus ik ging er af! Nog steeds gaan mijn nekharen overeind staan als ik het woord mammoetwet hoor! Het heeft mij niks goeds gebracht!
Maar goed.... ik kan mij ondertussen goed redden in het Engels en dat heb ik niet te danken aan die leraar!!!!
Mijn Duits is slechter maar ik kan wel een gesprek voeren... met veel fouten, maar over het algemeen begrijpen ze het prima en vinden Duitsers het al mooi als ik het probeer. Als een Duitse toerist mij iets in het Duits vraagt verontschuldigd hij zich vaak dat hij geen Nederlands spreekt, dus dan nemen ze mij mijn fouten niet kwalijk.
In het Frans wordt een gesprek voeren lastig, ik kan geen fatsoenlijke zinnen meer maken, maar ik ken wel veel woorden! Daar kom ik toch ver mee als het nodig is. En ik kan heel goed tellen in het Frans..... het is een rare manier van tellen want bijvoorbeeld 92 is bij hun 4 keer 20 plus 12, maar ik tel zo tot honderd in het Frans, geen probleem voor mee.... en ik kan nog wel verder ook!
Die talenknobbel die ik ooit hoopte te hebben bleek maar een puistje te zijn, maar als ik 's zomers een stuk ga fietsen komen er vaak toeristen naar mij toe om mij het één en ander te vragen.... vooral als ik over de dijk fiets.... richting Marken. Ooit vroeg een Italiaan mij in het Engels of het zout water was... wijzend op het IJsselmeer (het deel hier heet Gouwzee)..... toen ik dat ontkende geloofde hij mij niet..... ik legde uit dat sinds de afsluitdijk er was er niet veel zout meer in kwam..... maar het wilde er niet in bij hem..... toen draaide hij zich om en wees op een meertje aan de andere kant van de dijk en besloot: "Dan is dat zout!" Laat maar!
Ik kan geen verschillende talen door elkaar spreken...... Duitsers willen nog wel eens in het Engels iets vragen, maar als ze dan onderling spreken is dat wel in het Duits..... en dan raak ik in de war, mijn volgende zin is dan meestal een mengeling van Duits, Engels en Nederlands.
Ik heb toch al de neiging om Nederlandse woorden te verduitsen..... meestal heb ik dat pas door als ik het al gezegd heb... en dan moet ik het juiste woord zien te vinden...., vaak heb ik dan eerst iets raars gezegd. Ik heb een Duitser een keer uitgelegd (jawel, in het Duits) dat ik het Duitse woord 'bellen' altijd wat gek vind, omdat het Nederlandse woord bellen heel iets anders betekent.
Amerikaanse toeristen die Edwin en ik ontmoetten op de boot naar Pampus lang geleden vertelden dat ze eerst in Duitsland waren, maar ze vonden de taal zo vreselijk, dat was blaffen!
Ik herinner mij nog dat ze medelijden hadden met Edwin dat hij maar 6 weken zomervakantie had..... en ze boden aan om mijn mijn camera een foto van Edwin en mij te maken:
Als het Engels (of Amerikaans) is kom ik er meestal dus wel uit, dat kan echt wel een gesprek worden zonder al te veel fouten en misschien wel foutloos. Maar een gebruiksaanwijzing in het Engels ben ik meestal niet blij mee..... daar staan vaak teveel technische termen in en dat is lastiger. Bovendien lees ik een gebruiksaanwijzing om het artikel goed te kunnen aansluiten/gebruiken en dan kan een verkeerde aansluiting of zoiets erg vervelend zijn.
In het Nederlands vind ik dat vaak al lastig, soms is het gewoon onduidelijk. Ik herinner mij een handleiding waarin stond dat ik de gele stekkers aan moest sluiten op de gele poorten..... alleen de oudere apparatuur waar ik de nieuwe op moest aansluiten had helemaal geen gele poorten (er was mij verzekerd dat het op elkaar paste). Na enige telefoontjes is het goed gekomen, maar het was blijkbaar toch teveel voor de oude apparatuur, want dat begaf het heel snel.
Edwin kreeg als kind een techniekdoos..... er was een gebruiksaanwijzing bij met voorbeelden van wat je allemaal kon maken. Maar ja..... toen er stond dan hij de vijzen moest gebruiken snapte ik het niet meer. Toevallig hoorde iemand mijn verhaal en schoot in de lach...... hij kende het woord..... het was Vlaams voor schroef! Het was dus geen Nederlandse, maar een Vlaamse gebruiksaanwijzing.... tsja.... weer wat geleerd.
Ik had bij een bezorgdienst ooit aangegeven dat ik het in het Nederlands wilde lezen..... maar nadat de site vernieuwd was kwamen er vreemde zinnen die nergens op lijken te slaan. Omdat ik weet wat er voor de vernieuwing stond begrijp ik dat 'ontmoette de bezorger' betekent dat de bezorger onderweg is en met 'werkt in sorteercentrum' bedoelen ze dat het pakket daar aangekomen is en verwerkt/gesorteerd wordt.
Ooit gingen we met de muziekvereniging naar Frankrijk en in de bus kwam er een boekje tevoorschijn met Franse zinnen, als ik het mij goed herinner had mijn broer dat. Daar stonden zinnen in die je niet zo snel nodig zal hebben..... zoals 'komt hier een riool op uit?' ....... we lagen in een deuk als er weer zo'n 'handige' zin gevonden werd.
Maar dat vond ik op school ook met talen.... we begonnen vaak met woorden waar je weinig mee kan naar mijn idee. Één van de eerste Engelse zinnen die ik leerde was dat papegaaien konden praten.... nou, lekker belangrijk.
Ik leer nog steeds bij, maar ik vergeet ook weer dingen...... mijn geheugen is vol denk ik, als er iets bij komt moet er eerst iets uit. Ook gaan de deurtjes van mijn geheugen wat stroever open dan vroeger, ik denk dat ze gesmeerd moeten worden. Het is nog geen probleem..... maar ik merk dat ik steeds vaker denk 'hoe heet die ook alweer?' .... het komt wel, maar het duurt wat langer dan vroeger.
Mijn oma had moeite met namen, als ze mij riep was het: "Mart... uhhh Wil.... uhhhh Jan.... uhhh ANS. De hele familie kan voorbij voordat ze de juiste naam had. Ze kon er zelf om lachen.