Zoeken in deze blog

zaterdag 16 juli 2022

Namen

Mijn schoondochter heeft een naam die zeker aan deze kant van Nederland niet gebruikelijk is.  In Gelderland komt hij wat vaker voor en daar komt zij ook vandaan. 
Toevallig kende ik de mannelijke vorm van die naam en daarom was ik iets minder verbaasd dan veel andere mensen die die naam voor het eerst horen. Ook de mannelijke vorm ken ik alleen van iemand uit Gelderland. 
Haar naam is Geurtje en de mannelijke vorm is Geurt.  Ik neem aan dat het een (Gelderse) verbastering van Geertje/Geert is en dat komt weer van Gerard. Dan zou de betekenis van de naam dus 'sterk met de speer' zijn. 






Haar tweede naam is Hendrika.... en dat is natuurlijk de vrouwelijke vorm van Hendrik. Waarschijnlijk komt het eerst deel van 'heim' (erf of woonplaats) en 'rik' betekent heerser, aanzienlijk of machtig.
Samen is het dus zoiets als 'heerser van het erf/thuisland'

Als ik op mijn voornaam zoek wordt er altijd van uitgegaan dat het van Anne of Anna (lieflijke of begenadigde) afkomt, maar in mijn geval is het afgeleid van de naam Jans (geschenk van god). Mijn oma Jans vond haar naam lelijk en vroeg aan mijn  ouders of ze asjeblieft die J wilden weglaten. 
Om het moeilijker te maken is haar naam weer afgeleid van Jannetje..... wat van Johannes komt en 'God is genadig' betekent. 




Mijn tweede naam is Maria..... zo heette mijn opoe. Je zou denken dat die naam één duidelijke betekenis zou hebben..... maar zo simpel is het niet. Op Wikipedia kwam ik de 3 meest waarschijnlijke betekenissen tegen:
!) Van oorsprong Egyptische naam: Welgevormd, schoon, door de god Amon bemint.
2) Hiëronymus veronderstelt dat het van Stilla Maris (druppel van de zee) komt wat weer verbasterd werd tot Stella Maris (Sterre der zee)
3) Van oorsprong Hebreeuws en houdt verband met bitter of weerspannigheid.
Persoonlijk vind ik die derde het minst leuk 😂

Edwin heet officieel Eduard Douwes, net als zijn vader, grootvader en overgrootvader. Eigenlijk zou zijn vader Eduard Pieter moeten heten, maar schoonpa was in de war of eigenwijs.... ik was er niet bij.... maar het werd dus weer Eduard Douwes....... en ik vond dat de naam dan maar in de familie moest blijven. Maar een andere voornaam, want opa Ed, pappa Ed en kleine Ed vond ik wat teveel van het goede..... dan zou hij zijn leven lang 'kleine Ed' blijven.  Hij is nog de enige in de familie met die naam, dus nu maakt het niet meer uit. Edwin is van oorsprong een Engelse naam met dezelfde betekenis als Eduard. 
Edwin/Eduard betekent 'vriend/beschermer van het erfgoed' 
Douwes..... Douwe betekent waarschijnlijk duif, maar het kan ook een variant van David zijn en dan betekent het vriend of lieveling. De s van Douwes betekent zoon van Douwe.

Mijn oudste broer heette Matthijs (werd gewoonlijk Mart(je) genoemd), onze opa heette ook Matthijs, maar werd Thijs genoemd....Matthijs komt van Matheüs en betekent geschenk van God.
Mart is dan weer gewoonlijk afgeleid van Martinus. Martinus was oorspronkelijk een Latijnse bijnaam en werd vooral gegeven aan slaven en martelaren. Het is afgeleid van Martius wat dan weer 'van Mars' betekent.

Mijn andere broer heet net als onze andere opa Jan. Dat betekent 'God is genadig' en komt van de Hebreeuwse naam Johannes. 

Nou, dan ook de namen van mijn ouders maar, ik ben nu toch bezig: 

Mijn vader Cornelis.... net als zijn opa. De betekenis is niet duidelijk.... mogelijk is het 'de gehoornde omdat het Latijnse cornu hoorn betekent.

Mijn moeder Willemien..... die naam komt van Wilhelm en Wil betekent streven, wilskracht, wil.
Helm betekent koning of beschermer. 

Vernoemen is niet meer gebruikelijk.... het gebeurt nog wel, maar dan meestal alleen de stamhouder of als er een goede reden voor is.... maar zoals vroeger...... eerst een ouder van vaders kant, dan van moeders kant en als de ouders geweest waren ging het op die manier verder met de broers en zussen..... het gevolg was dat in families soms heel vaak dezelfde naam voorkwam. In mijn familie van moederskant heten er veel Maria of Jan. Van Maria werd vaak wel een andere roepnaam gemaakt, maar Jan bleef Jan, dus hadden we Jan van Piet, Jan van Gé, Jan van Wil, Jan van Mie en Jan van Jan. 
Zelf heb ik Edwin vernoemd omdat die naam al lang in de familie zat, maar als ik meer kinderen had gekregen zouden die niet vernoemd worden. Mijn schoonmoeder haar naam vond ik best mooi en die hoorde je in die tijd niet veel (Julia), maar als ik een zoon Edwin (Eduard Douwes) heb en dan een Julia (beide schoonouders dus) dan vind ik dat mijn ouders toch ook maar eens vernoemd moeten worden en dat wilde ik eigenlijk niet.... er zijn zoveel mooie namen dat ik liever zelf iets uit wilde kiezen. 
Zelf hou ik het meest van Nederlandse namen (of zo ingeburgerd dat ze Nederlands lijken), die je niet anders moet uitspreken dan je het schrijft (met enkele uitzonderingen zoals bijv. de ph i.p.v. f). Een buitenlandse naam in het Nederlands opschrijven vind ik ook niks.
Vooral Franse, Italiaanse en Spaanse namen vind ik vaak slecht bij de Nederlandse achternamen passen en dat valt mij bij jongens nog meer op dan bij meisjes. 
Jongensnamen die ik mooi vind zijn Arend, Axel, Wessel, Bas, Max, Chris, Lex, Bob, Koen, Charlie (niet Nederlands, maar wel leuk en klinkt naar mijn idee wel bij een Nederlandse achternaam!) en nog veel meer.
Meisjesnamen: Julia, Iris, Karlijn, Jetty, Lotte/Lotty, Selma, Karien, Mirjam, Nora, Fenna en ik kan nog wel even doorgaan.

Veel hangt af van de achternaam vind ik..... een naam die rijmt op de achternaam vind ik meestal niet mooi, zeker niet als het korte namen zijn, zoals Koos Roos of Klaas Baas ..... misschien vindt een ander het mooi, maar ik zou dat niet kiezen. Een voornaam en een achternaam van elk 1 lettergreep is wel erg weinig, dan is een wat langere voornaam beter, dat 'loopt' lekkerder. 
Zelf hou ik niet zo van dubbele voornamen, vooral voor jongens niet, maar smaken verschillen, want ik hoor het vaak! 
En ik kijk ook naar de initialen.... dat kan soms ook lastig zijn.... WC, SOS of SS zou ik dus niet doen... misschien dan een extra naam ertussen of bij meer voornamen een andere volgorde. 
En natuurlijk kijk ik of voor- en achternaam samen geen 'schaamnaam' wordt. 
Sommige namen zijn leuk voor een kind maar passen niet bij volwassenen en andersom.... naar mijn idee ook iets om rekening mee te houden. 

Wat ik ook een nadeel van buitenlandse namen vindt is dat ze soms wel erg Nederlands uitgesproken worden..... ik hoorde een keer in plat Amsterdams "Lorensssootjuh.....ssstop daarmee!"  Dan klinkt Jantje toch beter naar mijn idee. Een buitenlandse naam wordt anders als één van de ouders uit dat land komt.... ook al is de achternaam Nederlands, dan is er een reden om voor die naam te kiezen en zo kunnen er meer redenen zijn, dan begrijp ik beter waarom voor die naam gekozen wordt. 

Sommige namen vind ik wel mooi, maar als die naam erg vaak gegeven wordt dan zou ik toch wat anders kiezen. Ik ga niet voor een bijzondere naam, maar een klas met 5 kinderen met dezelfde voornaam is ook niet leuk...... natuurlijk weet je niet altijd dat ineens een naam heel populair wordt.... dat kan ook zijn net nadat je je kind zo hebt genoemd..... dus het blijft een gok! 

Natuurlijk moet iedereen zelf weten hoe een kind genoemd wordt, zoals met alles geldt ook hier dat smaken verschillen. Wat ik lelijk vind kan een ander prachtig vinden.... gelukkig zijn we allemaal anders! 


2 opmerkingen:

  1. Toch ken ik de naam wel, ook als Guurtje Inderdaad heeft iedere streek zijn eigen namen, we hoorden het meteen toe we in Brabant kwamen te wonen.Voor- en achternamen.
    Ouderwetse namen wekten vroeger onze lachlust, nu vind ik ze leuk.
    Engeltje of voor jongens Engel, Grietje, Duif en zo meer.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja, dat heb ik ook...namen die ik vroeger niks vond vind ik nu wel leuk. De naam Guurtje ken ik ook....die komt in Noord-Holland ook voor. Achternamen komen inderdaad ook vaak vnl in een bepaalde streek of plaats voor.

    BeantwoordenVerwijderen