100 jaar geleden.....

 ...werd mijn vader geboren. Cornelis Martis, zoon van Matthijs Martis en Jansje Tentij. (Cor van Thijs en Jans)
Hij was het enige kind en dat bleef zo...... oma is nog één keer zwanger geweest, maar dat ging mis en daarna is het nooit meer gelukt. 
Na de lagere school ging hij naar de ULO in Amsterdam en vervolgens deed hij een opleiding tot chemisch analist. 
Het schijnt dat hij vaak met proefjes bezig was op zolder en hij werd daarom Edison genoemd. 
Hij kwam te werken bij een essence-fabriek..... een Joods bedrijf dat door de oorlog moest sluiten. Mijn vader heeft voor zijn baas dingen geregeld door met een Jodenster op naar de Joodse raad te gaan (zijn uiterlijk leek Joods). Hij kende ondertussen mijn moeder al, zij was toen nog erg jong, ruim 3 jaar jonger dan hij was
Geen idee of ze het zelf ooit geweten hebben, ik hoorde het pas toen mijn ouders al overleden waren, maar pa en ma werden in Monnickendam Hans en Grietje genoemd. Ik denk omdat zij zo klein waren (1.69 en 1.54 .....ik heb het van geen vreemd 😂).
 Pa moest naar Duitsland....of onderduiken. Hij koos voor het laatste. Ze gingen snel in ondertrouw, maar opa van der Horst vond het een verkeerde basis om te trouwen en pa dook onder zonder eerst te trouwen. 
Hij kwam in Friesland terecht, nadat hij eerst in de buurt ondergedoken zat. Hij is Friesland  op verschillende adressen geweest,  eerst korte tijd bij familie in Bolsward, daarna op een boerderij in de buurt en vervolgens weer in Bolsward bij een gezin. 
Toen hij in Bolsward ondergedoken zat voegde mijn moeder zich bij hem. Zij werkte in Monnickendam bij de burgemeester in de huishouding en via hem bracht zij vaak papieren weg voor 'de ondergrondse'. Daar was zij min of meer ingerold en ik heb daar veel verhalen over gehoord. 
In Friesland hadden ze het goed, zij woonden bij heel lieve mensen. 
Mijn vader heeft zich meerdere keren moeten verstoppen voor de Duitsers, ook al voordat hij in Bolsward was. Soms zochten ze hem gericht omdat hij verraden was, maar dat bleek dan meestal pas achteraf. 
Hij had een vals persoonsbewijs met een andere naam en andere geboortedatum. Zijn 'nieuwe' naam was afgeleid van zijn bijnaam: Tom Alved (Thomas Alva Edison). 
Na de bevrijding konden ze nog niet meteen naar huis, Friesland was nog niet echt bevrijd, ze mochten de afsluitdijk niet over. 
Toen ze eindelijk weer thuis waren konden ze het beheer krijgen over een drogisterij, die was van NSBers en die moest zolang blijven draaien totdat duidelijk werd wat er gebeurde met de eigenaars. Zou de winkel verbeurd verklaard worden dan kon mijn vader hem overnemen en anders hield hij hem zolang draaiende. Hij kwam daarbij in dienst van het beheerbedrijf. Hij zou als hij daar bleef een verkorte opleiding tot drogist gaan volgen, zijn diploma chemisch analist gaf hem vrijstelling voor het eerste deel van de opleiding. 
Ze trouwden op 29 november 1945

en al snel kondigde het eerste kind zich aan...... een jaar na hun trouwen werd Ansje geboren die helaas maar 2 dagen werd.  Niet lang daarna was mijn oudste broer op komst. 
Ondertussen kregen de eigenaars hun winkel terug en omdat mijn ouders er niet alleen werkten, maar ook woonden bleven zij zolang in een deel van het huis wonen tot ze ergens anders terecht konden...... helaas werd regelmatig stroom en water afgesloten en dat was met een baby op komst geen goed plan, dus zij trokken in bij opa en oma en daar is mijn broer geboren. Toen mijn vader in hun woning de bloemetjes water wilde geven bleek hij er niet meer in te kunnen. Er gebeurde nog veel meer vreemde dingen, teveel om even op te noemen. 
Matthijs (Mart) werd geboren, 11 maanden na het eerste kindje. Mijn vader had geen werk en ze hadden geen huis meer. 
Pa had overbruggingssteun (de vroegere ww) moeten krijgen, maar ze vonden dat hij als zelfstandige had gewerkt en hij kreeg niks (hij was echt in loondienst). De essencefabriek wilde hem niet meer omdat hij er te lang uit was geweest, hij mocht alleen als leerling komen, maar daar kon hij geen gezin van onderhouden. Hij vond uiteindelijk werk....'waterwerk'... schoeiingen e.d. maken. Het was werk en hij had een inkomen. Later werd hij ziekenfondsbode en nog later kwam hij op kantoor en uiteindelijk kreeg hij een 'eigen' bijkantoor. 
Na twee jaar nummer 1 op de urgentielijst voor een woning gestaan te hebben, veel leugens en tegenwerking,  kregen ze eindelijk een woning..... klein, geen tuin, maar op een mooie plek en een prima huisbaas!
Mijn broer Jan werd daar 1 1/2 jaar na Mart geboren..... en ik kwam nog eens 5 1/2 jaar later. Een jonger broertje Kees (Cornelis) stierf tijdens de geboorte. 

We bleven daar tot ik een jaar of 9 was en toen verhuisden we naar een nieuwbouwwijk...... geen uitzicht meer op de haven,  de Waegh en de speeltoren, maar zicht op overburen en achterburen. 
Wel een veel groter huis en we hadden een douche met een lavet! En een tuin (voor- en achtertuin) en een eigen kolenhok (in het andere huis mochten de kolen bij de buurvrouw in de kelder, nadat ze eerst in een keukenkastje bewaard werden) en zelfs een schuur! Een jaar of 9 later konden we naar een andere woning in diezelfde wijk, maar nu aan de (binnen-)rand van die wijk, dichtbij het oude centrum, met zicht op de vesting en de Grote Kerk. Mijn broers waren toen al getrouwd, alleen ik woonde er nog. Toen ik trouwde hing er 's avonds ineens een bord aan de deur met 'UITVERKOCHT' 😄.

Mijn vader  was beresterk, onvermoeibaar en nooit ziek, maar dat veranderde ineens. hij kreeg maagbloedingen en een maagperforatie, nierstenen, angina pectoris, ischias, leverontsteking, hij werd depressief (gaat vaak aan Parkinson vooraf) en kreeg de ziekte van Parkinson, net als zijn moeder en oom.  Hij werd traag van begrip en geleidelijk aan raakte hij de weg kwijt.... herkende mijn moeder zelfs niet meer. Mijn telefoonnummer kende hij wel uit zijn hoofd. 
Hij begon al traag van begrip te worden toen ik nog bij mijn ouders woonde....ik kon daar niet aan wennen, ik was zo gewend dat een blik of een half woord van mij voldoende was voor hem en nu moest ik alles meerdere keren uitleggen en ik mopperde dan wel eens..... waar ik dan later weer spijt van had natuurlijk. Maar mijn vader en ik waren altijd twee handen op één buik en dat was aan het verdwijnen doordat hij mij niet meer begreep.

 

Lange tijd bleef het nog op dat punt.....voor iemand die hem daarvoor niet gekend had viel het niet op, maar iedereen die hem langer kende kon het niet missen, het ging niet goed met hem.. 
Toen Ed ziek werd en wij net te horen hadden gekregen wat er aan de hand was belde ik even naar mijn ouders om het te vertellen. Ed lag in het AMC en tot onze verbazing stapte ineens mijn vader Ed zijn kamer binnen. Hij had een taxi genomen om bij mij te zijn als ik naar huis reed, want hij vond dat ik niet alleen mocht zijn. Heel lief natuurlijk, maar een wonder dat hij het binnen gevonden had. Hij had gewoon de eerste de beste lift genomen die hij zag.....verder aan niemand wat gevraagd daar, maar gewoon ingestapt en op de juiste etage gedrukt. Maar..... het waren meerdere torens, in de andere torens hebben ze dezelfde etagenummers, maar daar had hij ons niet kunnen vinden.... er was ook geen doorgang van de ene naar de andere toren, alleen op de begane grond. Echt geluk dus, als hij een verkeerde lift had genomen dan was ik al naar huis geweest voordat hij Ed gevonden had nadat hij uiteindelijk maar aan iemand gevraagd had hoe hij daar kwam. Ik heb hem daar mee geplaagd ("Nou pa, over 6 weken hadden ze je wel een keer gevonden!") en dat vond hij wel leuk, hij hield van plagen. Ed heeft hem nooit gekend zoals ik hem kende....... dat vond ik wel jammer, ik weet zeker dat Ed dat snelle reageren en plagen ook leuk gevonden had. Hij had toen nog wel momenten dat hij even weer was zoals ik hem kende, maar steeds minder vaak en steeds korter.
Later zag hij dingen die er niet waren.....kabouters, vreemde mensen in huis..... hij begreep steeds minder, herkende steeds minder mensen, hij kon ook steeds minder en liep steeds krommer. 
Edwin was nog heel klein toen hij opa in de keuken een hand gaf: "Kom maar opa, ik help je wel over de drempel". Zo klein als hij was begreep hij wel dat opa hulp nodig had..... Edwin was net 5 toen opa stierf. De laatste maanden woonde mijn vader in een verpleeghuis, zodat mijn moeder naar het ziekenhuis kon voor een nieuwe heup.... ze had daar veel te lang mee doorgelopen omdat ze zelf voor mijn vader wilde zorgen, maar het ging echt niet langer. 
 
Hij is op 25 januari 1990 gestorven, tijdens de heftigste storm die ik ooit meemaakte, in sommige landen orkaan Daria genoemd. Die dag woei het schuurtje dat hij gemaakt had de lucht in en op weg naar huis moest ik rondvliegende schuttingen zien te ontwijken. STORM + STORM IN MONNICKENDAM 

Hij is 69 jaar geworden. 

Mijn vader: Vrolijk, vol kattenkwaad, slim, handig, streng als het nodig was, lief, intelligent, zorgzaam, behulpzaam, verstrooid, kon goed plagen...... ik was gek op hem! 
Mijn ouders waren stapelgek op elkaar, dat is altijd zo gebleven. Mijn moeder vond het leven eigenlijk niet leuk meer zonder mijn vader. 

Quote van de dag:

Maandag 19 oktober:

Werelddag ter bestrijding van borstkanker

Moeder Teresa-dag

Nationale donorregistratieweek